Endonezya tarihinin en karanlık dönemlerinden biri olan 1965-66 Endonezya Darbesi, derin yaralar açarak ülkeyi yıllarca etkilemiştir. Bu olaylar sırasında yaşanan vahşeti ve zulmü anlamak için, o dönemde aktif rol oynayan isimlere bakmak oldukça önemlidir. Bunlardan biri de dönemin ordusunda önemli bir yer tutan Profesör Soeharto‘dur.
Soeharto, askeri kariyerinin zirvesine ulaşarak 1967’de Endonezya Cumhurbaşkanı oldu ve bu makamda 31 yıl boyunca kaldı. Ancak onun hikayesine odaklanmadan önce, darbenin kendisini daha iyi anlamak gerekir.
Paregregasyon: Bir Tanım
Paregregasyon terimi, toplumsal grupları belirli kriterlere göre ayırma ve sınıflandırma anlamına gelir. Bu bağlamda, Endonezya Darbesi sırasında yaşanan olaylar genellikle “komünist temizliği” olarak adlandırılmıştır. Ancak bu tanımın yanıltıcı olduğunu belirtmek önemlidir çünkü olaylar sadece komünistleri hedef almamıştır.
Paregregasyon, darbe sonrası dönemde Endonezya toplumunun her kesimini etkileyen bir süreç olmuştur. Siyasi görüşü ne olursa olsun herkes tehlike altında hissetmiştir ve bu durum, toplumsal dayanışmayı zedelemiş, derin güvensizlik yaratarak uzun yıllar sürecek travmaları tetiklemiştir.
Soeharto: Bir Askeri Liderin Yükselişi
Soeharto’nun darbeye nasıl dahil olduğu ve Paregregasyon sürecine nasıl katkıda bulunduğu konusunda tarihçiler arasında hala tartışmalar sürmektedir. Ancak bazı temel gerçekler bulunmaktadır:
- Darbenin Lideri Olmaması: Soeharto, darbenin liderliğini üstlenmediği halde olaylardan sonra ortaya çıkan boşluğu doldurarak iktidarı ele geçirmiştir.
- Ordu İçerisindeki Gücü: Darbe öncesinde ordu içerisinde önemli bir pozisyona sahipti ve bu sayede olayların kontrolünü ele alma imkanına sahip oldu.
Paregregasyon’un Sonuçları:
Paregregasyon, Endonezya tarihinin en karanlık dönemlerinden biri olarak kabul edilir ve derin toplumsal yaralar açmıştır. Bu olaylar nedeniyle yüz binlerce insan hayatını kaybetmiş, milyonlarca insan ise korku içinde yaşamıştır.
Darbenin ardından yaşanan Paregregasyon süreci, Endonezya toplumunu yıllarca etkilemiştir. Güvensizlik, şüphe ve ayrışma bu dönemde toplumsal dokuyu yıpratmıştır.
Paregregasyonun İzleri:
Sonuçlar | Açıklama |
---|---|
Siyasi Baskı | Muhalif sesler susturulmuş, demokrasi kısıtlanmıştır. |
Ekonomik Kalkınma | Soeharto rejimi ekonomiyi önemli ölçüde büyütse de bu büyüme eşitsizlikle sonuçlandı. |
Toplumsal Ayrışma | Darbe ve Paregregasyon, Endonezya toplumunu derinlemesine böldü. |
Tarihin Gölgesinde: Bir Öğreti
Endonezya tarihinin bu karanlık dönemini unutmamak çok önemlidir. Paregregasyon gibi olaylar bize insan doğasının karanlık yönlerini ve zulmün korkunç sonuçlarını hatırlatır. Aynı zamanda demokrasiyi savunmanın, insan haklarına saygı duymanın ve toplumsal uzlaşmayı sağlamanın önemini vurgulamaktadır.